زخم های دهانی به دلایل مختلفی ایجاد شده و به اشکال متفاوتی تظاهر پیدا میکنند. زخم های آفتی شایعترین زخم های داخل دهان هستند که هر چند وقت یکباردر دهان ایجاد می شوند. حداقل یک نفر از هر 5 نفر در مرحله ای از زندگی خود زخم آفتی را تجربه میکند. زنان بیشتر از مردان به این ضایعات مبتلا می شوند. این زخم ها معمولا به شکل زخم های کوچکتر از 1 سانتی متر ، گرد و متقارن با غشای سفید رنگ روی سطوح داخلی لبها ، مخاط گونه، کف دهان و یا کناره طرفی زبان دیده می شوند. زخم های آفتي معمولا بدون احتیاج به درمان طی 10 الی 14 روز بهبود پیدا می کنند. این زخم ها معمولا دردناک بوده و ممکن است موجب سختی در بلع و حرف زدن بیماران شوند. درمان های موضعی مانند ژل های بی حس کننده و دهان شویه های مختلف از جمله دهان شویه های ضد عفونی کننده، جهت کاهش درد و ناراحتی بیماران وجود دارد. برخی اوقات در بیمارانی که زخمهای آفتی زیاد عود می کنند، به درمان های موضعی پاسخ نمی دهند و یا بیش از دو هفته در دهان باقی می مانند، لازم است ازدرمانهای خوراکی دارویی نیزاستفاده شود.
علل ایجاد آفت دهانی
علت ایجاد زخم های آفتی در خیلی از موارد ناشناخته است. آفت یک بیماری عفونی نبوده و به دیگران سرایت نمیکند. تحقیقات نشان داده اند گاهی ضایعات آفتی می توانند به دلیل عوامل موضعی یا برخی بیماریهای زمینه ای ایجاد شوند. دست دندان های نامناسب و لق، خراش ناشی ازبد مسواک زدن یا مسواک هایی که زبر هستند، وارد شدن ضربه به مخاط دهان به هر دلیل، مصرف برخی غذاها، تغییرات هورمونی، استرس، کمبود ویتامین B12 ،آهن، اسید فولیک و روی، ناراحتی های روحی و اضطراب همگی ازعوامل مستعد کننده زخم های آفتی هستند. همچنین در برخی بیمارها مانند بهجت، سلیاک، کرون و سندرم نقص ایمنی زخم های آفتی دیده می شوند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
از آنجا که معمولا تعداد زخم های آفتي 1 تا2 عدد می باشد و خود به خود طی یک الی دو هفته بهبود پیدا می کنند، بسیاری از بیماران به درمان خاصی احتیاج ندارند.اما در موارد زیر بهتر است جهت بررسی بیشتر و دریافت درمان مناسب حتما با متخصص بیماری های دهان مشورت شود:
1. زخم های متعدد
2. زخم های بزرگتر از 1 سانتی متر
3. زخم های مقاوم که بیشتر از دو هفته باقی می مانند
4. عود مکرر زخم ها
5. همراهی زخم های دهانی با علائمی مثل: خارش ، سوزش و قرمزی چشم ها، دردهای مفصلی، زخم در ناحیه تناسلی، جوش های چرکی یا خارش دار روی پوست، مشکلات گوارشی مثل اسهال و دل پیچه
